Week 5: "Geef acht!"

Afgelopen donderdag waren we in het district Commewijne en aangezien we toch na half elf klaar waren besloten we om naar Fort Nieuw-Amsterdam te gaan. Dit fort ligt aan de rechteroever van de Surinamerivier, daar waar deze met de Commewijnerivier samenvloeit. Gelukkig hadden we een hele gewillige taxichauffeur die ons de gehele dag heeft rondgereden, aangezien er nauwelijks taxi's in dit district komen. We hebben deze beste man een dikke fooi gegeven!

Rode draad als Sietse meegaat: de in slechte staat verkerende bruggen en trappen

BAKSTENEN UIT NEDERLAND
 In 1734 startte men met de bouw van Fort Nieuw-Amsterdam na een aanval van de Fransman Jacques Cassard op de plantages in het Commewijnegebied. De bouw verliep moeizaam: de klei bleek te zilt en te nat te zijn om er goede stenen van te maken. Bakstenen moesten daarom uit Nederland aangevoerd worden. Tevens bleek de moerassige bodem ongeschikt te zijn voor de bouw van dikke muren. De bouw nam uiteindelijk dertien jaar in beslag en kostte ruim 700 000 florijn (315 000 euro).

Net als Fort Zeelandia heeft het Fort Nieuw-Amsterdam de vorm van een regelmatige vijfhoek met bastionpunten. Er werd een sluis gemaakt om de waterstand in het fort te beheersen. Bovendien waren er kazernes, twee kruithuizen, wachtgebouwen, een smederij, een steenbakkerij, een timmerloods en diverse waterreservoirs aanwezig in het fort.

MUREN VAN 60 CENTIMETER DIKTE
Eén van de belangrijkste gebouwen in Fort Nieuw-Amsterdam is het kruithuis. In 1740 bouwden de Nederlanders met bakstenen uit Nederland een opslagplaats voor buskruit. De muren zijn zestig centimeter dik. Bij een ontploffing zou het dak van het gebouw vliegen, maar de muren bleven staan. Het pand kon ruim 11 000 kilogram buskruit bevatten.

Kruithuis uit 1740

DE OTTER
In onderstaande foto poseren Sietse en Sylas bij de Otter, een pantserwagen uit Canada. Dit gevechtsvoertuig werd gebruikt in de Tweede Wereldoorlog en is één van de eerste door vier wilen aangedreven gevechtsvoertuigen. De bewapening bestaat onder andere uit een anti-tank geweer en een 7.7 mm Brengun mitrailleur. Na de oorlog zijn de Otters (ook wel Otter Light Reconnaissance Car genoemd) gebruikt in Indonesië.
In 1960 kwamen er zes Otters naar Suriname voor de Nederlandse Troepenmacht in Suriname (TRIS; Nederlands koloniaal leger). De TRIS bleef tot de onafhankelijkheid in 1975 in Suriname.

"Geef acht!"

LIBANEZEN EN BRAZILIANEN
In de gevangenis van Fort Nieuw-Amsterdam is een tentoonstelling te bezichtigen over de verschillende bevolkingsgroepen in Suriname. Denk bijvoorbeeld aan de Marrons (afstammelingen van Afrikanen die zich in het oerwoud vestigden), de Boeroes (Nederlandse boeren), de Chinezen, de Hindoestanen, Libanezen (belangrijke textielhandelaren) en Brazilianen (goudzoekers).

Verschillende bevolkingsgroepen in Suriname. Herken jij ze allemaal?

De verschillende goden in het Hindoeïsme (klik op de foto voor een vergroting)

 

WIST JE DAT...

• ... vanaf de achttiende eeuw alle schepen die in Suriname aankwamen verplicht waren om bij Fort Nieuw-Amsterdam aan te meren? 
• ... de Otter in het openluchtmuseum van Fort Nieuw-Amsterdam de laatste Otter is? De andere voertuigen zijn gesloopt om het ijzer. 
• ... de vraag naar de op de vruchtbare kleigronden goed groeiende suiker, cacao, katoen enzovoort zo groot was in Europa dat men er aan dacht om de veel sterkere mensen uit Afrika te importeren? De inheemsen bleken niet sterk genoeg te zijn voor het veldwerk.
• ... na het verbod voor slavenhandel aan het begin van de negentiende eeuw de plantages in verval raakten? Het sterftecijfer onder de tot slaafgemaakten was groter dan het geboortecijfer en er was dus een tekort aan werkkrachten. Echter waren er wel werkkrachten nodig en dus besloot men om deze uit Azië te laten komen. 
• ... in 1738 de grootste scheepsramp in de Nederlandse geschiedenis plaatsvond? Slavenschip Leusden is toen vergaan in de Marowijnerivier. De kapitein sloot 664 slaven op in het ruim.
• ... in 1986 39 dorpelingen werden vermoord in Moiwana? De militairen, die onder leiding stonden van Desiré Bouterse, waren op zoek naar Ronnie Brunswijk, die de leiding had over het Jungle Commando. De strijd tussen het Nationaal Leger en het Jungle Commando wordt ook wel de Binnenlandse Oorlog genoemd. Ronnie Brunswijk was overigens de lijfwacht van Desiré Bouterse. 
• ... relaties tussen de blanke mannen en slavinnen vaak voorkwamen, maar dat de relaties tussen blanke vrouwen en slaven streng verboden waren?
• ... door slechte voorbereiding en het uitbreken van ziekten ruim de helft van de Boeroes binnen vijf maanden overleed? In 1845 werd er een voorstel gedaan om van Suriname een vrije landbouwkolonie te maken. Tweehonderd Nederlandse gezinnen vertrokken naar Suriname om de economische structuur van het land te verbeteren door middel van kleinschalige landbouwprojecten. Het project werd rond 1853 stopgezet.
• ... de Chinezen de bekende vogelzangsport in Suriname hebben geïntroduceerd? Het fokken van zangvogels was ten tijde van de Qing-dynastie (1644 - 1911) iets voor rijke mensen of om de tijd te doden.
• ... na de afschaffing van de slavernij er meer behoefte was aan gevangenissen? In 1872 werd de gevangenis van Fort Nieuw-Amsterdam gebouwd. In de gevangenis waren vier isoleercellen. Men werd minstens een week lang opgesloten en mocht eenmaal per dag naar buiten. In veel cellen zie je nog tekeningen en teksten uit die tijd.

Tekening op een van de muren in de gevangenis